Op woensdagavond 18 juni organiseerde De Landschapswerkplaats samen met gemeente Eemsdelta, waterschap Noorderzijlvest, Landscape Collected en het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs een bijeenkomst over voormalige rivier de Fivel. Het was een drukbezochte bijeenkomst in dorpshuis Westeremden met meer dan 80 geïnteresseerde bezoekers. Tijdens deze avond namen wij hen mee in het verhaal van de Fivel.
De eeuwenoude Fivel ligt verscholen in het landschap tussen akkers en weiden. De Fivel is niet alleen een rivier geweest. Het was een gebiedsvormende structuur, waarbij eerst de natuurlijke processen en later de menselijke ingrepen bepalend zijn geweest voor hoe het landschap er vandaag de dag uitziet.
Bianca Elbers, beleidsadviseur erfgoed van de gemeente Eemsdelta, heette alle bezoekers welkom en nam ons mee in het ontstaan van het project De Fivel. In samenwerking met het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs (CRa) werkte de gemeente aan het programma ‘Repair with Gold’, waaruit de Gebiedsbiografie Eemsdelta is voortgekomen. Daarna is in 2024 een ontwerpend onderzoek gedaan naar de invloed van de Fivel op het landschap en hoe we die sporen kunnen beschermen en gebruiken. Eind 2024 zijn de eerste resultaten gedeeld met enkele bewoners en lokale organisaties. Daaruit bleek veel enthousiasme en betrokkenheid om het verhaal van de Fivel zichtbaar en beleefbaar te maken.
Landschapsarchitect Lieke Jildau de Jong van Landscape Collected vervolgde de avond met een toelichting op het ontwerpend onderzoek. Dit onderzoek onderzoekt de ontwikkeling en betekenis van de voormalige Fivelboezem en brengt in kaart hoe de rivier de Fivel het landschap heeft vormgegeven, welke relaties er zijn ontstaan tussen mens en landschap, en hoe de door de Fivel gevormde relicten – zoals wierden, diepen, maren en hoogteverschillen – kunnen worden ingezet bij toekomstige ruimtelijke vraagstukken.
Daarna was het woord aan Edwin Rittersma, adviseur fysieke leefomgeving van waterschap Noorderzijlvest. Hij vertelde over de onderzoeken van het waterschap naar de Fivel en de wens om haar weer zichtbaar te maken in het landschap. Zo ontstond het idee voor het Fivelbloemenlint langs delen van de oevers van de Fivel. Het waterschap wil daarvoor bijna 16 km waterschapspad beschikbaar stellen. Door een biologisch speciaalmengsel, met bloeiende soorten die thuishoren in de streek, in te zaaien, ondersteunen we de biodiversiteit én wordt de loop van de Fivel weer zichtbaar gemaakt in het landschap.
Tijdens de bijeenkomst was er volop ruimte voor vragen en ideeën van bezoekers. Ook was er een interactief gedeelte waarin zij op kaarten hun verhalen, ervaringen en suggesties konden delen. Ter afsluiting van de avond konden de aanwezigen een zakje zaaigoed meenemen met het Fivelbloemenmengsel en de uitnodiging om mee te komen zaaien.
We hebben veel handen nodig bij het inzaaien van het Fivelbloemenlint, want het mengsel wordt bij voorkeur handmatig gezaaid. Kom je ook meezaaien? Je bent van harte welkom op zaterdag 13 september om 13.00 uur bij Boerderij de Diek’n in Zeerijp.