De potentie voor de vaar- en waterrecreatie in Groningen is enorm, weten de initiatiefnemers van Masterplan Varen. Maar om die ten volle te verzilveren zijn er flink wat obstakels te overwinnen. ‘Als toeristisch ondernemer moet je creatief zijn en met relevante partijen samenwerken.’
Het is een woensdagochtend in eind juni en nu al tikt in Steendam de thermometer de 25 graden aan. Rudi van Oosten en Drewes Wildeman zijn net neergeploft op één van de loungebanken van Beachclub & Watersportverhuur Schildmeer. Met een kop koffie in de hand en halfdichte ogen door de zon, kijken ze uit over het water. Bij een aanlegsteiger zien ze een vrolijk stel dat in de startblokken staat om met hun boot het meer op te gaan.
Rudi en Drewes genieten zichtbaar, wetende dat ze straks ook zelf een tochtje gaan maken. Toch is er ook verbazing, misschien zelfs lichte irritatie. ‘Veel mensen hebben niet door hoeveel prachtig water we in de provincie Groningen hebben’, stelt Rudi. ‘We beschikken over een uitgestrekt netwerk van meren, maren, diepen en kanalen. Alleen: er wordt door watertoeristen nog veel te weinig gebruik van gemaakt. Simpelweg omdat de enorme potentie voor de vaar- en waterrecreatie tot dusver onvoldoende is benut. Juist daarin willen we verandering brengen.’
Niet voor niks behoren Drewes en Rudi tot de initiatiefnemers van het project Masterplan Varen, dat onderdeel is van de Landschapswerkplaats. Met Masterplan Varen willen ze de vaarwegen in de provincie toegankelijker en toeristvriendelijker maken. Onder meer door het verbeteren van de infrastructuur, zoals aandacht voor de doorvaarthoogte van bruggen, een optimale brugbediening en het koppelen van kleinere waterwegen. En, uiteraard, door het realiseren van noodzakelijke voorzieningen als laadpalen en aanlegsteigers.
Rudi is voormalig eigenaar van camping De Otter in Steendam en bezig met het ontwikkelen van camping Mooi Schildmeer. Tegelijkertijd runt hij, samen met zijn vrouw en zonen, een sportschool. Als fervent watersporter en toeristisch ondernemer was de infrastructuur op het provinciale water hem al geruime tijd een doorn in het oog. ‘Er wordt telkens maar geroepen dat er meer toeristen naar Groningen moeten komen’, zegt Rudi.’ Maar hoe hou je die dan vast? Dat kan alleen door het gebied toegankelijker en aantrekkelijker te maken, ook voor de vaartoerist. Vanuit die gedachte heb ik een idee ingediend bij Toukomst, dat uiteindelijk is opgenomen in Masterplan Varen.’
Ook Drewes is ondernemer. Een sociaal ondernemer, om precies te zijn. Hij is initiatiefnemer van Landgoed DeCamping, een Sociaal Dorpsbedrijf op een voormalig voetbalterrein in ‘t Zandt, dat wordt gerund door vrijwilligers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. En ja, vond hij, bij de camping hoort ook water. Vanuit die gedachte werd een plan bedacht voor de ontwikkeling van een aantal meertjes. Ook om, met het oog op klimaatverandering, als nodig te kunnen bufferen, dus het opvangen en opslaan van water om pieken in de waterafvoer af te vlakken.
Voor het Merenplan zijn de afgelopen periode al diverse partijen bij elkaar gebracht, waaronder inwoners van ‘t Zandt, LTO, studenten, Waterschap Noorderzijlvest, Dorpsbelangen, Staatsbosbeheer, Provincie Groningen en de gemeente Eemsdelta.
‘Het plan heb ik gepresenteerd aan de provincie’, vertelt Drewes. ‘Ik heb gezegd: aan de ene kant heb je Lauwersoog en Eemshaven, daar heb je Bourtange en aan de andere kant ligt het Schildmeer. In het midden, waar zo ongeveer de camping staat, heb je eigenlijk niks. Hoe geweldig zou het zijn om van ’t Zandt een pleisterplaats te maken, zodat je met bootjes in verschillende richtingen door de provincie kunt varen. Het mooie is: het haventje in het dorp wordt straks opgewaardeerd. Geen onbelangrijke stap, want als de omgeving merkt dat er steeds iets gebeurt, krijgen ze er zin en creëer je draagvlak!’
Masterplan Varen is overigens niet alleen bedoeld om Groningen aantrekkelijker te maken voor toeristen. Het initiatief wil en kan vooral ook bijdragen aan een betere woon- en leefomgeving voor inwoners. Bovendien kan het direct en indirect zomaar zorgen voor honderden extra banen in met name de vrijetijdssector.
‘Je moet er wel voor zorgen dat je verschillende vormen van recreatie en aanverwante zaken doordacht op elkaar afstemt’, weet Rudi. ‘Als toeristisch ondernemer moet je creatief zijn en met relevante partijen samenwerken. Met collega-ondernemers, maar ook met de provincie, de gemeente en de dorpen. De Landschapswerkplaats helpt om ze bij elkaar te brengen en krachten op de best mogelijke manier te bundelen.’
Tijdens DelfSail 2024 werd STEKKERSLOEP.NL geïntroduceerd, een pilotproject van Masterplan Varen en de initiatieven Diepen en Maren en Verbonden Biodiversiteit. Met het project willen de initiatiefnemers duurzaam varen in de provincie op de kaart zetten. ‘Je kunt elektrische sloepjes huren en daarna van de ene naar de andere mooie plek varen’, verduidelijkt Rudi. Uiteraard worden ondernemers uit de regio nauw bij STEKKERSLOEP.NL betrokken. Arrangementen maken, dagtochtjes organiseren en noem maar op.’
Natuurlijk, het is het eerste seizoen dat de elektrische sloepjes varen. Toch mag het project nu al rekenen op veel interesse. ‘Een veelbelovend begin dus’, glimlacht Drewes. ‘De ervaringen die we vanuit STEKKERSLOEP.NL hebben en krijgen, koppelen we terug naar Masterplan Varen. De kansen en knelpunten worden, met andere woorden, zorgvuldig in kaart gebracht. Het moet dienen als een soort vliegwiel om ons plan stapsgewijs verder te brengen.’
Drewes benadrukt dat de samenwerking met de Landschapswerkplaats vanaf nu alleen maar intensiever zal worden. ‘Kijk, het hoeft niet altijd direct te lukken. Maar ik vind het wel belangrijk dat de Landschapswerkplaats ons enthousiast weet te houden. Dus ervoor zorgen dat de reis er naartoe prettig is en blijft. Anders vallen er mensen af. We zijn tenslotte wel ondernemers.’